VƯỜN ĐỨNG VÀ CÁCH THIẾT KẾ
Hiện nay, xu hướng vườn đứng xanh
(greenwall) đang dần được người Việt Nam ưa chuộng hơn so với vườn “nằm”, sân
kê chậu, chiếm diện tích sàn nhiều hơn...
Mảng xanh luôn tạo cảm giác thoải mái và thư giãn sau những giờ
làm việc căng thẳng, bổ sung thêm sức sống và là “lá phổi” của ngôi nhà, với
khí hậu nhiệt đới ở Việt Nam. Tuy vậy, trên thực tế vẫn luôn tồn tại song song
các yếu tố phiền phức của việc trồng cây trong nhà, như thiếu nắng gió cho việc
quang hợp, khó chăm sóc, dễ bị ngấm hay sinh muỗi...
Vì thế hiện nay, xu hướng vườn đứng xanh (greenwall) đang dần
được ưa chuộng, mặc dù chưa dễ một sớm một chiều thay đổi tâm lý, thói quen sử
dụng của cư dân vốn ưa kiểu vườn “nằm”, sân kê chậu, chiếm diện tích sàn nhiều
hơn và chống thấm cũng phức tạp hơn là để cây leo cao theo chiều đứng.
Tuy nhiên, để có được một mảng vườn đứng xanh dù nhỏ thì cũng
phải ưu tiên cách bố trí sao cho hợp lý, đáp ứng được các tiêu chuẩn cơ bản
sau:
Vị
trí vườn đứng
Trong trường hợp không gian nhà tương đối thoải mái thì việc bố
trí vườn đứng sẽ ưu tiên các vị trí có nhiều nắng gió sẽ không mấy khó khăn.
Tuy nhiên, với điều kiện hạn hẹp như trong một ngôi nhà ống nhỏ,
hoặc ở căn hộ chung cư thì việc chọn vị trí để đặt vườn đứng trong nhà sẽ cần
xem xét vấn đề tiêu “dĩ độc trị độc”, tức là đưa mảng xanh vào những nơi cần
thiết nhất, có điểm ngắm nhìn và hạn chế các tác động xấu nhiều nhất.
Tại các khu vực ít ai ngờ có thể bố trí được cây xanh để làm vườn
đứng như bên cạnh lối vào nhà, góc phòng ăn, hay khoảng trang trí nơi phòng
khách, sinh hoạt gia đình... để khai thác triệt để lợi thế của mảng xanh.
Lựa
chọn cây cho vườn đứng
Tuỳ với nhu cầu từng người hay từng nhà, có rất nhiều yếu tố ảnh
hưởng đến việc chọn cây, có người lựa chọn theo sở thích hay theo màu sắc,
nhưng cũng nên lưu ý về đặc tính của cây hợp với trong nhà hay ngoài trời mà
mang vào vườn đứng cho hợp lý.
Một số cây phù hợp với vườn đứng như trầu bà ta, trầu bà trắng,
trầu bà đế vương đỏ, trầu bà đế vương vàng, trầu bà đu đủ, thanh xuân, lan chi
ngắn, lan chi dài, lan hạt dưa trắng, lan hạt dưa xanh…
Có thể chọn thêm các cây cho vườn đứng có ánh sáng trực tiếp
ngoài trời như chuỗi ngọc, diệu đỏ, cúc nữ hoàng, đuôi chồn, dứa đỏ, lan rẻ
quạt, vạn niên tùng, nút áo, ngâu tàu, trúc Nhật xanh, dương xỉ, ánh dương...
Ánh
sáng
Nếu có sự chăm chút ánh sáng về đêm, vườn đứng sẽ thêm lung
linh, như dùng đèn pha rọi vào mảng cây, dùng đèn lồng hoặc đèn thả. Dĩ nhiên
không nên lạm dụng và bố trí quá mức, bởi sự tinh tế và những điểm nhấn chính
sẽ giúp mảng cây thêm huyền ảo.
Sẽ góp phần làm vườn đứng thêm ấn tượng, lạ mắt nếu biết cách
thêm ánh sáng vào những điểm nổi bật, đồng thời khéo cộng hưởng với vật trang
trí như tượng gỗ, đèn kiểu, tranh ảnh....
Cách
bài trí
Trên thực tế, cách bài trí đơn giản nhất cho vườn đứng là vận
dụng ba yếu tố cơ bản của thiết kế cây xanh là điểm, tuyến và cụm, đơn giản
nhất là tạo một mảng miếng chủ đạo xuyên suốt, rồi bổ sung thêm điểm nhấn nhẹ
nhàng, hoặc từ phần nền tảng sẽ xen kẽ vài cây khác biệt.
Trong trường hợp diện tích rộng hơn, có thể kết hợp cây leo với
mặt nước theo dạng máng bơm tuần hoàn, vừa cung cấp dưỡng chất cho vườn đứng vừa
tạo tiếng róc rách, giúp không gian sinh động hơn.
Sài
Gòn tiếp thị